De toekomst van voeding is evenwichtig: bent u er klaar voor?

Op 23 april – op de kick-off van het platform Evenwichtige Voeding – hebben we met zijn allen eens nagedacht over de toekomst van evenwichtige voeding. Wat staat er ons nog te wachten?

Evenwichtige voeding is geen nieuw thema voor Flanders’ FOOD, maar ondanks alle inspanningen die we samen met de voedingsindustrie hebben geleverd, zijn de gezondheidsproblemen van de Belgische consumenten nog niet van de baan, en kan er op nutritioneel vlak nog wel wat bijgeschaafd worden aan de keuzes die de consument maakt, en hoe de voedingsindustrie daarop inspeelt. Daarom dat het op de kick-off tijd was om eens een grondige stand-van-zaken te geven, om dan verder de mogelijkheden voor de toekomst te gaan exploreren met een aantal inpiratie- en brainstormsessies.

De stand van zaken

‘Evenwichtige Voeding’ is een begrip dat voor veel verwarring zorgt, zo liet prof. John Van Camp weten, wat ook werd beaamd door trendwatcher Nathalie Bekx van het marktonderzoeksbureau Trendhuis. Want ook al geven de richtlijnen wel een goede indicatie hoe het moet, toch stevenen we massaal af op overgewicht en hart- en vaatziekten. Die trend moeten we keren, enerzijds door betrouwbare en eenduidige informatie te verschaffen en anderzijds door stapsgewijs de samenstelling te verbeteren.

Maar we mogen ook toegeven: op bepaalde gebieden is al erg veel werk gebeurd. Zowel de collega’s van Flanders’ FOOD (Lieselotte Geerts en Timothy Lefeber), als Nick Deschuyffeleer, adviseur voedingsbeleid bij Fevia en prof. Van Camp konden daar in hun presentaties voorbeelden van geven. Zo werd in 2009 een convenant rond zoutreductie afgesloten met de voedingsindustrie, waar Flanders’ FOOD op inspeelde met enkele onderzoeksprojecten rond de technologische en microbiologische haalbaarheid en oplossingen, die hun effect niet gemist hebben. Maar ook op gebied van eliminatie van transvetzuren, werden door het beleid aan te passen spectaculaire reducties bekomen. Op andere gebieden, zoals voor suikerreductie en de vervanging van atherogene vetzuren door niet-atherogene, blijkt er nog wel heel wat werk aan de winkel, ondanks de inspanningen uit het verleden.

Voting time!

De deelnemers kregen ook de kans om zelf hun mening te geven over een aantal zaken, gerelateerd aan de verschillende lezingen, waar we best nieuwsgierig over waren. Via elektronische stemkastjes konden de antwoorden in real-time geregistreerd worden en onmiddellijk gepresenteerd. Met een aantal interessante bevindingen daaruit:

  • De meeste deelnemers vinden dat we (de Westerse bevolking) simpelweg te veel eten, op de voet gevolgd door de overtuiging dat het een combinatie is van te veel, te vet, te veel suiker, te veel vlees en zuivel, te weinig groenten en te weinig beweging
  • De meeste deelnemers vonden de strategie om vetten te vervangen door eenvoudige koolhydraten de grootste nutritionele misstap uit het verleden.
  • De deelnemers konden vrij goed inschatten waar al het meest werk was gebeurd (zout en eliminatie van transvetzuren) en vonden suiker- en energiereductie de zaken waar nog het meest werk aan de winkel was
  • Meer dan een derde van de deelnemers legt de grootste verantwoordelijkheid voor het bestrijden van welvaartsziekten bij de consument zelf, maar evenveel deelnemers vond dat alle betrokken partijen (industrie, overheid, onderwijs, …) evenveel verantwoordelijkheid hebben.
  • De deelnemers zijn positief over de toekomst: twee derde is ervan overtuigd dat we nog steeds eten zoals vandaag en de meeste andere denken dat we volledig op maat van onze individuele behoeften zullen eten. De doemscenario’s, waarbij we door voedselschaarste genoodzaakt zouden zijn om terug te vallen op astronautenvoeding of erg eenzijdige voeding konden op minder bijval rekenen.


Het toekomstperspectief

De verschillende presentaties gaven alvast ook een blik op de toekomst: welke verwachtingen zijn er vanuit de overheid? Zeker is dat verzadigd vet momenteel hoog op de overheidsagenda staat en dat suikerreductie daar ook komt te staan. Er wordt ook samen met de industrie duchtig gewerkt aan een actieplan voor energiereductie. Maar veel zal ook afhangen van de resultaten van de nieuwe voedselconsumptiepeiling (versie 2014) waarvan de resultaten eind dit jaar en in de loop van volgend jaar bekend zullen zijn. De rol die de voedingsindustrie kan spelen in de aanpak van welvaartsziekten werd alvast verder bediscussieerd in de themagroep ‘Nutritionele verbeteringen’. Daaruit bleek dat we toch voor een stuk anders moeten gaan denken over de nutritionele waarde van producten, zowel de voedingsindustrie als de consument en dat het erop aankomt de consument beter te begeleiden bij, en het hen gemakkelijker maken in het maken van de goede keuzes.

Maar niet alleen de overheid stelt zijn eisen. Veel consumenten beginnen zich bewust te worden van het feit dat een goede gezondheid begint bij een goede voeding. De consument heeft behoefte aan meer inspraak en controle in de samenstelling van hun voeding, maar zonder te moeten inboeten aan gemak. Daarbij verwachten ze producten die inspelen op hun specifieke behoeften, en die een specifieke nutritionele meerwaarde hebben. Deze aspecten kwamen  aan bod in respectievelijk de themagroepen ‘Personalised Foods’ en ‘Grondstoffen Plus’. Gepersonaliseerde voeding blijkt op twee manieren te interpreteren. Enerzijds kunnen meer producten op de markt worden gebracht die gericht worden naar een specifieke doelgroep, bijvoorbeeld ouderen, diabetici of mensen met bepaalde allergieën. Anderzijds biedt de digitale en technologische vooruitgang ook mogelijkheden voor het creëren van voedingsproducten of gamma’s op maat van elk individu. En daar horen dan ook producten bij die een specifieke functie hebben voor de gezondheid. Daarvoor is het vooral belangrijk dat meer – en vooral representatief – onderzoek meer verduidelijking brengt in de rol van bioactieve componenten in onze voeding. Ook hier zijn een geschikte vermarkting en communicatie naar de consument bepalend voor het slagen van de producten (of gamma’s).

Lunch met punch

Om in de sfeer van de thema’s te blijven werd een lunch voorzien die gepersonaliseerd kon worden, enerzijds op basis van de voorkeuren – die ze konden doorgeven bij het inschrijven – maar ook op nutritioneel gebied, rekening houdende met bepaalde allergenen of diëten die gevolgd moesten worden. Bovendien werden de verschillende categorieën voedingsmiddelen voorzien van aanduidingen met de nutritionele voor- en nadelen. Een kleine analyse van de doorgegeven voorkeuren leerde ons dat de deelnemers vooral groenteliefhebbers en alleseters waren, maar ook dat zo’n 15% van de deelnemers gebonden was aan een specifiek dieet. Geen overbodige luxe om er rekening mee te houden dus!

 


Meer info?

De presentaties, de verslagen van de brainstormsessies en de analyse van de voting vragen kunnen door Flanders’ FOOD leden bekeken worden op de homepage van het platform (voor het paswoord stuur je best een mailtje naar Charlotte Boone). De introductiepresentatie en de wrap-ups van de brainstormsessies zijn vrij beschikbaar en kunnen door iedereen bekeken worden.

Bronnen

  • Platform Evenwichtige Voeding: Presentaties John Van Camp, Lieselotte Geerts & Timothy Lefeber, Nick Deschuyffeleer en Nathalie Bekx
  • Platform Evenwichtige Voeding: Verslagen Brainstormsessies van de drie themagroepen
  • Platform Evenwichtige Voeding uit de startblokken (verslag van het kick-off evenement). VMT food, Yves De Groote