Palm-O-Free

Waarom dit project?

Omwille van technologische en economische redenen is palmolie voor veel bedrijven een essentieel ingrediënt. Vanuit technologisch oogpunt is palmolie, met zijn hoog gehalte aan verzadigd vet, noodzakelijk om de vereiste textuur te verkrijgen in producten zoals margarine, spreads en shortenings voor bakkerijtoepassingen. Omwille van de lage kostprijs en constante beschikbaarheid is palmolie ook een geliefde grondstof in de verwerkende industrie. Daartegenover staat echter dat er mogelijks een verband is tussen het hoog gehalte aan verzadigd vet in palmolie en veel voorkomende hart- en vaatziekten. Bovendien heeft de toenemende vraag naar deze olie geleid tot een wijdverspreide ontbossing en wordt de duurzaamheid van deze grondstof ernstig in vraag gesteld. Vandaar dat er een toenemende vraag en druk is vanuit consumenten en retailers om producten op de markt te brengen die vrij zijn van palmolie. Belangrijk is wel dat deze alternatieven niet aan kwaliteit hoeven in te boeten. De uitdaging bestaat er dus in om alternatieven te vinden voor palmolie met gelijkaardige technologische en economische karakteristieken.

Onderzoek en resultaten

Palm-O-Free was een collectief onderzoeksproject (type VIS-CO), met als doel evenwaardige alternatieve vetten te vinden voor palmolie op zowel technologisch als economisch vlak.

Palmolie bestaat uit twee fracties, een vloeibare en een vaste. De vloeibare fractie wordt hoofdzakelijk gebruikt omwille van zijn hoge oxidatieve en temperatuurstabiliteit. Deze fractie kan eenvoudig worden vervangen door andere vloeibare oliën. Het vervangen van de vaste fractie van palmolie vormt daarentegen een grotere uitdaging.

Om deze problematiek aan te pakken werden in het Palm-O-Free project twee strategieën geëvalueerd. Bij de klassieke strategie worden oliën en vetten van verschillende oorsprong gemengd en gemodificeerd door bv. te interveresteren tot gelijkaardige fysicochemische eigenschappen worden bekomen als voor de vaste fractie van palmolie. Deze eigenschappen, zoals smeltpunt en kristallisatiegedrag, zijn rechtsreeks gerelateerd aan de functionele eigenschappen van het eindproduct, zoals smeerbaarheid, emulsiestabiliteit en plasticiteit. Als alternatief voor palmolie, werden daarom in dit project verschillende mengsels van commercieel beschikbare vetten getest op hun functionaliteit in o.a. margarine en hazelnootvulling.

Een andere meer fundamentele strategie die in dit project werd onderzocht was het toevoegen van mono- en diacylglycerolen (MAGs en DAGs) aan o.a. margarine en hazelnootpasta. Deze vetten zijn immers in staat de oliefase van andere vetten te structuren. Bovendien zijn MAGs en DAGs ook een gezonder alternatief voor triacylglycerolen of kortweg TAGs, het hoofdbestanddeel van commerciële vetten zoals palmolie. MAGs en DAGs worden immers sneller gemetaboliseerd en accumuleren daarom minder in het vetweefsel van de mens.

De focus van dit project lag dus op het vergaren van kennis over de functionele en nutritionele waarde van palmolie alternatieven, rekening houdend met de economische haalbaarheid van elk alternatief.

Projectpartners

Flanders’ FOOD beheert en coördineerde het project. De uitvoering was in handen van:

• UGent, Laboratorium voor Levensmiddelentechnologie en –proceskunde (FTE) – Prof. dr. ir. Koen Dewettinck
• Hogeschool Gent, Laboratorium voor Graan- en Bakkerijtechnologie – Prof. dr. ir. Mia Eeckhout & ir. Ingrid De Leyn

Aanschaffen van de resultaten

Het project is afgelopen sinds 30/4/2016, maar het rapport met de resultaten en de adviezen kan wel nog besteld worden. Bij de bestelling van het rapport kan er ook een persoonlijke toelichting worden gegeven door één van onze innovatie managers. De prijs hiervan is afhankelijk van de deelnameprijs voor een project, de ouderdom van de resultaten en de grootte (aantal werknemers) van het bedrijf. Voor meer info en/of een bestelling, neemt u best contact op met de projectbeheerder.