Hoeveel hernieuwbare grondstoffen bevat verpakkingsmateriaal?

Via de C14-methode kan het percentage aan hernieuwbare grondstoffen in een materiaal nagegaan worden, dus ook in verpakkingsmaterialen. Dit moet via een label extra informatie bezorgen rond de duurzaamheid van de verpakking.

Zo heeft Vinçotte recentelijk het certificatiesysteem “OK biobased” gelanceerd. Via een logo wordt aangegeven welk percentage aan hernieuwbare grondstoffen aanwezig is in materialen. Hoe hoger dit percentage, hoe meer sterren op het logo komen, zoals in onderstaande figuur werd afgebeeld in het geval van vier sterren. Dit percentage wordt bepaald aan de hand van de C14 methode. C14 is één van de isotopen waarin koolstof voorkomt. Dit isotoop is radioactief en komt van nature voor in alle levende organismen (planten, dieren,…). Wanneer een organisme niet meer leeft, neemt de concentratie en dus ook de activiteit van C14 af met een halveringstijd van 5700 jaar. Dit wil zeggen dat na 5700 jaar de activiteitsgraad gehalveerd is. Materialen afkomstig van hernieuwbare grondstoffen zoals maïs hebben een C14-activiteit van 100%, terwijl materialen afkomstig van fossiele grondstoffen (miljoenen jaren oud) geen C14-activiteit meer vertonen. Een C14-meting kan met andere woorden vaststellen, welk percentage aan hernieuwbare grondstoffen aanwezig is in het verpakkingsmateriaal.

Fig. OK biobased logo met aanduiding van het percentage aan hernieuwbare grondstoffen (1 ster: 20-40% hernieuwbaar; 2 sterren: 40-60% hernieuwbaar; 3 sterren: 60-80% hernieuwbaar; 4 sterren: meer dan 80% hernieuwbaar)

Het is de eerste keer dat een officiële certificatie-instelling een soortgelijk conformiteitsmerkteken lanceert op basis van exacte metingen. De vraag daarvoor kwam onder meer van de verpakkingsindustrie, die door een toenemende druk op grondstofprijzen en wereldwijde veranderingen qua milieuregels altijd op zoek is naar hernieuwbare materialen. Anderzijds is er een grotere afzetmarkt voor deze producten door het groeiende milieubewustzijn van de consument. De consument wil trouwens ook een kwaliteitsvolle garantie voor de verklaringen op de verpakking. Met het nieuwe OK biobased-milieukeurmerk wordt een volledig onafhankelijke garantie over de herkomst van de producten aangeboden. “Biobased” verwijst hier naar producten van biologisch hernieuwbare, in tegenstelling tot fossiele, oorsprong.

Het hernieuwbaar aspect van verpakkingsmaterialen is één van de vele topics bij bioplastics. Naast hernieuwbaarheid wordt vaak gesproken over composteerbaarheid, biodegradeerbaarheid, carbon footprints,… Deze termen hebben echter een verschillende betekenis. Zo is biodegradeerbaarheid slechts een onderdeel van composteerbaarheid, waarbij onder andere ecotoxiciteit en fysische desintegratie andere onderdelen zijn die ook moeten getest worden alvorens een materiaal composteerbaar genoemd kan worden. Verder bestaan er composteerbare materialen (volgens EN 13432) die niet 100% hernieuwbaar zijn. Zo bestaan er bijvoorbeeld verpakkingsmaterialen uit een mengsel van PLA en Ecoflex, dat composteerbaar is, maar niet bestaat uit 100% hernieuwbare grondstoffen. Ecoflex bevat namelijk een fractie van componenten, afkomstig van aardolie. Tenslotte bestaan er ook materialen die 100% hernieuwbaar zijn (vb. polyethyleen gemaakt uit bio-ethanol), die niet composteerbaar zijn.

Bronnen

  • Vinçotte
  • Pack4Food