Een strategische onderzoeks- en innovatieagenda om de eiwittransitie in Vlaanderen te kunnen versnellen
De eiwittransitie is enerzijds een verschuiving naar minder voeding afkomstig van dierlijke productie (zoals vlees, zuivel en eieren), maar anderzijds ook een dierlijke productie die op duurzamere manieren gevoed wordt. Het doel is om deze transitie in de komende tien jaar in Vlaanderen te versnellen.
Met een wereldbevolking die blijft toenemen, blijft ook de vraag naar voedsel toenemen, en dus ook de vraag naar eiwitten. Om aan die vraag te kunnen voldoen, en dat onder veranderende en minder voorspelbare klimaatomstandigheden, moeten we de manier waarop we eiwitten produceren en consumeren herdenken en verduurzamen. Daarbij moeten we niet alleen rekening houden met duurzaamheidsaspecten zoals de emissie-uitstoot, de biodiversiteit, het land en watergebruik dat we willen verminderen en de energie-efficiëntie van onze voedselproductie. We willen deze mensen ook gezonde producten met een goede smaak en textuur kunnen aanbieden. Daarnaast moet de productie ook op economisch vlak haalbaar zijn om succesvol te kunnen zijn op de markt. Veel aspecten dus om rekening mee te houden.
Een eiwittransitie dient zich aan: we kunnen namelijk niet iedereen blijven voeden met hoofdzakelijk dierlijke eiwitten in hun dieet. Dit wil niet zeggen dat dierlijke eiwitten helemaal uit ons voedingspatroon moeten verdwijnen, zolang deze dierlijke productie, en de productie van het veevoeder, zelf ook voldoende duurzaam kunnen gebeuren.
De globale doelstelling van deze roadmap, de versnelling van de eiwittransitie in Vlaanderen, dient enige duiding te krijgen over wat hier verstaan wordt onder eiwittransitie. In deze context is het begrip eiwittransitie breed ingevuld: het omvat zowel een verschuiving naar een voedingspatroon dat minder afhankelijk is van dierlijke productie, als een verduurzaming en meer circulair opgevatte invulling van de dierlijke productie. De aanbevelingen uit het ‘planetary health diet’ vormen daarbij een leidraad, en de invulling moet er dan ook op gericht zijn dat de verschuiving een verduurzaming inhoudt, en nutritioneel verantwoord is.
De economische haalbaarheid en insteek is ook essentieel hierbij. De eiwittransitie kan de positie van de Vlaamse voedingsindustrie als innovatieve en exportgerichte speler in de wereld verder versterken, en door zijn kwalitatief aanbod een naam krijgen als koploper op dit gebied.
De roadmap eiwittransitie beschrijft 7 concepten, die uitgewerkt zullen worden via een aaneenschakeling van onderzoeks- en innovatieprojecten op een tijdshorizon van 10 jaar die beogen de eiwittransitie in Vlaanderen te kunnen versnellen.