Cuprifab

Waarom dit project?

De (partiële) transitie van dierlijke naar plantaardige levensmiddelen in het globale voedingssysteem is een uiterst relevant topic. Het gebrek aan kennis over het gedrag van plantaardige proteïnen doorheen de volledige keten, van zaad tot functioneel ingrediënt, blijft echter een bottleneck voor hun optimaal gebruik in de voedingsindustrie. 

In het CUPRIFAB-project zal gewerkt worden met veldbonen (Vicia faba L.) als uitgangsmateriaal, omdat ze: 

• geschikt zijn voor cultivatie in Europa
• efficiënt stikstof kunnen fixeren
• hoge gehaltes aan proteïnen bevatten met een interessant nutritioneel profiel

De algemene doelstelling van CUPRIFAB is om verbanden te leggen doorheen de volledige waardeketen van veldboonproteïnen. Dit gaat van de impact van teeltomstandigheden (ras en abiotische stress) tot de verdere verwerking waaronder extractiestappen en thermale behandelingsstappen op het proteïnerijk ingrediënt zowel qua samenstelling, kwaliteit en functionaliteit.

Onderzoeksaanpak en verwachte resultaten

CUPRIFAB is een collectief, fundamenteel onderzoeksproject (type SBO) met als doel meer kennis op te bouwen over de impact van verschillende procesparameters in de waardeketen van veldboonproteïnen, van de teelt over verwerking tot ingrediëntfunctionaliteit.

Teelt van veldbonen

Verschillende veldboonrassen zullen onder gecontroleerde omstandigheden geteeld worden in Vlaanderen over verschillende teeltseizoenen, om de impact van genetische variabiliteit, teeltomstandigheden en abiotische stress op de (proteïne)opbrengst en samenstelling in kaart te brengen. De veldbonen worden vervolgens verwerkt tot proteïnerijke ingrediënten (isolaten en concentraten) om zo het verband te leggen tussen teeltomstandigheden en eigenschappen van de bekomen ingrediënten. 

Impact processen voor isolatie van proteïnen

Verder is er een gebrek aan kennis over de impact van proteïne-isolatieprocessen op de structurele en functionele eigenschappen van de bekomen fracties. Verschillende natte en droge proteïne-isolatieprocessen, inclusief de thermale behandelingen die hier deel van uitmaken, zullen worden bestudeerd en de resulterende fracties gekarakteriseerd wat betreft samenstelling, fysicochemische en colloïdale eigenschappen. De functionaliteiten van de proteïnefracties (gelerings-, emulgerings- en schuimeigenschappen) zullen worden bestudeerd in modelsystemen en gerelateerd aan hun fysicochemische en colloïdale eigenschappen. 

Het uiteindelijke doel is het faciliteren van de productie van plantaardige proteïnerijke ingrediënten op maat van verdere verwerking in voedingsproducten.

Doelgroep

Het CUPRIFAB-project is relevant voor verschillende spelers actief in de hele keten van voornamelijk veldbonen maar ook andere peulvruchten. 

Landbouwers zullen worden voorzien van kennis en instrumenten om veldbonen te telen met verbeterde opbrengst, proteïnegehalte en functionaliteit.

Zaadbedrijven kunnen inspelen op geobserveerde relaties tussen genetica en downstream-verwerking, wat zal resulteren in een uitbreiding van het veldboonareaal voor humane consumptie.

Ingrediëntproducenten en -leveranciers zullen dankzij dit project extra inzichten verwerven in de relatie tussen de karakteristieken van plantaardige proteïnen en hun techno-functionele eigenschappen. 

Dit zal toelaten om:

• productieprocessen op maat te ontwikkelen
• begeleiding aan te bieden afgestemd op de behoeften van hun klanten

Tenslotte richt het project zich ook op producenten van levensmiddelen zoals plantaardige alternatieven voor vlees en zuivel, of producenten in de graangebaseerde sector die op zoek zijn naar plantaardige proteïnen met betere functionaliteiten. Een beter inzicht in de functionaliteit van proteïne-isolaten en -concentraten zal de kwaliteit van de eindproducten verhogen, waardoor consumenten ertoe worden aangezet deze producten een tweede keer te kopen.

Projectpartners

Flanders’ FOOD beheert en coördineert het onderzoeksproject. De wetenschappelijke uitvoering is in handen van: 

• Het Laboratorium voor Levensmiddelenchemie en -biochemie van de KU Leuven (Prof. Arno Wouters en Dr. Kristof Brijs)
• ILVO Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek, Eenheid Plant en Eenheid Technologie en Voeding (dr. Hilde Muylle en Dr. Geert Van Royen) 

Deelnemen?

Is je interesse gewekt? Goed nieuws! Je kan nog steeds toetreden tot de industriële adviesraad. Neem gerust contact op met Ellen Martens of Lore Knaepen van Flanders’ FOOD voor meer informatie en financiële voorwaarden.