Heel wat voedingsmiddelen bevatten van nature nanodeeltjes en tijdens verschillende traditionele productiemethoden worden nanodeeltjes gevormd. Zo steunt bijvoorbeeld het maken van emulsies, schuimen en gels op de manipulatie van nanostructuren. Heel wat producenten passen bijgevolg onbewust de nanotechnologie toe.
Sinds het begin van de 21ste eeuw worden eigenschappen op nanoschaal steeds vaker doelbewust gemanipuleerd. Zowel toepassingen in de primaire productie (land- en tuinbouw) als in de verwerking (levensmiddelenindustrie) zijn mogelijk. Het gebruik van nanotechnologie kan bijdragen tot gezondere en veiligere voedingsmiddelen en tot meer milieuvriendelijke productiemethoden. Toch staan de meeste toepassingen van nanotechnologie in voedingsmiddelen nog in de fase van onderzoek.
Mogelijke toepassingen van nanotechnologie in de levensmiddelenindustrie zijn:
- Voedingsingrediënten verpakt in nanostructuren kunnen de smaak, de textuur en de consistentie verbeteren en de stabiliteit en de houdbaarheid van levensmiddelen verlengen.
- Nanomembranen kunnen gebruikt worden om bv. vitaminen en antioxidantia te isoleren.
- Specifieke ingrediënten kunnen in nanocapsules worden verpakt zodat ze ongeschadigd door maag en darm bij het juiste doelorgaan terecht komen.
- Nanotechnologie laat toe om sterkere, lichtere en meer hittebestendige verpakkingsmaterialen te maken.
Naarmate de kennis van de eigenschappen van nanodeeltjes toeneemt, groeit eveneens het besef dat er mogelijk ook risico’s aan verbonden zijn. Precies dezelfde eigenschappen die de toepassing van nanodeeltjes zo interessant maken, nl. de hoge reactiviteit en het vermogen om barrières te passeren, kunnen ook een gevaar betekenen voor de gezondheid van mens en milieu. Gevreesd wordt dat nanodeeltjes tot in de cellen van levende organismen kunnen doordringen en daar normale biochemische reacties zullen verstoren. Daar de kennis van het gedrag van nanodeeltjes in biologische systemen momenteel nog beperkt is, is het moeilijk om de risico’s van het gebruik van nanotechnologie in de voeding correct in te schatten.
De belangstelling van de nanotechnologie bij de wetenschappers en de voedingsindustrie staat echter in schril contrast met het gebrek aan interesse hiervoor bij het brede publiek. Feit is wel dat de trein van de nanotechnologie niet meer te stoppen is en dat de toepassingen ervan binnenkort sowieso op ons bord zullen verschijnen.
Nano staat voor klein, heel klein. Het woord is afgeleid van het Griekse nanos, wat dwerg betekent. De nanometer (1 nm = 10-9 m) is de schaal van de atomen en moleculen. De nanowetenschap bestudeert processen en eigenschappen van materialen op atomaire, moleculaire en macromoleculaire schaal. |
Bron
De toepassing van nanotechnologie in de voeding kent voor- en tegenstanders. Waarom? Nutrinews nr.2, 2010.