Onderzoek in Duitsland in het kader van het officieel toezicht op levensmiddelen heeft aangetoond dat levensmiddelen vaak gecontamineerd worden door chemisch stoffen afkomstig uit inkten die de medisch aanvaarbare drempels overschrijden. Het gaat hier om chemische stoffen zoals benzofenon, 4-methyl benzofenon en koolwaterstoffen. Deze stoffen zijn schadelijk voor de nieren, lever, hartklep en lymfeklier en verhogen bovendien het risico op kanker..
Daarnaast zijn ook chemisch stoffen uit inkten in levensmiddelen gevonden in relatief hoge concentraties waarvan de toxicologisch werking tot nu toe onbekend is. Volgens het BfR (Duitse Nationaal Instituut voor Risicobestrijding) mogen dergelijke stoffen niet naar het levensmiddel migreren aangezien daarbij een gezondheidsrisico niet kan uitgesloten worden.
Ter bescherming van de gebruiker is het de bedoeling een lijst op te stellen van chemisch stoffen die in inkten mogen gebruikt worden voor het bedrukken van verpakkingen bestemd voor levensmiddelen. Deze lijst zal tevens maximale concentraties voor de migratie naar het levensmiddel (positieve lijst) bevatten. In deze positieve lijst worden enkel chemische stoffen opgenomen waarvan de toxicologische waarden bekend zijn zodat grenswaarden kunnen worden bepaald voor de migratie naar het levensmiddel.
Chemische stoffen waarvan geen toxicologische gegevens beschikbaar zijn, kunnen echter ook gebruikt worden. Deze stoffen mogen echter niet migreren naar het levensmiddel. Daarbij wordt de specifieke migratielimiet in het product vastgelegd op 0.01 milligram per kilogram levensmiddel.
Stoffen met kankerverwekkende, mutagene of teratogene eigenschappen (zogenaamde CMR-= kankerverwekkend, mutageen of giftig voor de voortplanting) en nanomaterialen mogen niet worden gebruikt, tenzij een veiligheidsbeoordeling beschikbaar is. Dit is een beoordeling die het gebruik van deze producten en de migratie naar het levensmiddel zou rechtvaardigen en daardoor een opname in een positieve lijst zou mogelijk maken.
Bestanddelen die naast de stoffen vermeld in de positieve lijst nog in inkten gebruikt worden, zullen aan het Duitse federaal agentschap voor consumentenbescherming en voedselveiligheid (BVL) moeten worden gemeld. Deze informatie moet het toezicht mogelijk maken voor de in Duitsland verantwoordelijke autoriteiten om de uitvoering van bovenvermelde verordeningen veilig te stellen.
Dit ontwerp is echter binnen de Duitse regering nog niet definitief goedgekeurd. Vooral de behandeling van nanomaterialen en het gebruik van stoffen die niet vermeld staan in de positieve lijst vormen voorwerp van verdere discussie.
Ook in België is de migratieproblematiek rond inkten een actueel onderwerp. Zo heeft de onderzoeksgroep NutriFoodChem in samenwerking met Pack4Food een FAVV-onderzoeksstudie uitgevoerd onder leiding van Prof. Bruno De Meulenaer, getiteld “Gevarenanalyse voor de migratie van chemische contaminanten uit drukinkten en lijmen naar levensmiddelen” (PR FAVV-AFSCA 2009/01). Resultaten van dit onderzoek werden meegedeeld tijdens de Flanders Food Technology Day op Empack Brussel in 2010 (Off set of set off?). Voor meer informatie kan u terecht bij Pack4Food of ondergetekende technologieadviseur.
Bron
Bundesministerium für Ernahärung, Landwirtschaft und Verbraucherschutz. Bonn, Verordnungsvorhaben “ Einundzwanzigste Verordnung zur Änderung der Bedarfsgegenständeverordnung” (Druckfarbenverordnung)