Het afgelopen anderhalf jaar boksten de partners van het BIOSWITCH-project – waaronder Flanders’ FOOD - de BIOSWITCH-Toolbox in elkaar. Deze Toolbox bestaat uit een verzameling ondersteuningstools, die merkeigenaren uit vier sectoren – voeding, agricultuur, chemie en bosbouw –helpen bij de overstap van producten gebaseerd op fossiele brandstoffen naar biomassa gebaseerde producten. Daarbij denken we voor voedingsbedrijven vooral aan verpakkingstoepassingen. Deze tools richten zich op verschillende schakels in biogebaseerde waardeketens, van materiaalontwikkelaar tot consument.
Waarom een BIOSWITCH-Toolbox?
BIOSWITCH is een Europees Horizon-2020 project gefinancierd binnen de call H2020-BBI-JT2019. De Bio-Based Industries Joint Undertaking (BBI JU), sinds eind vorig jaar omgedoopt tot the Circular Bio-based Europe Joint Undertaking (CBE JU), zette die call op als een publiek-privaat partnerschap tussen de EU en het Bio-Based Industries Consortium.
BIOSWITCH wil een bijdrage leveren aan de omschakeling van de Europese naar een biogebaseerde economie, waarbij het volledige potentieel van biomassa als grondstof wordt ingezet. Hernieuwbaarheid, circulariteit en duurzaamheidsimpact, alsook verbeterde functionaliteit, zijn hierbij de insteek. Het BIOSWITCH-project zet daartoe in op een cruciale schakel in biogebaseerde waardeketens: merkeigenaren of A-merk producenten. Enerzijds interageren zij met leveranciers van grondstoffen en technologie. Anderzijds staan zij dicht bij de markt door hun interactie met retail en andere distributiekanalen naar consumenten. Er is van hen enige terughoudendheid om de omschakeling helemaal door te zetten: ze zien nog heel wat risico’s en onzekerheden, en krijgen onvoldoende ondersteuning vanuit innovatie-ecosystemen. Het is precies hierin dat de BIOSWITCH-Toolbox merkeigenaren wil bijspringen.
In dit artikel schetsen we wat deze BIOSWITCH-Toolbox omvat en hoe je er als merkeigenaar (maar eveneens als andere stakeholder) toegang tot krijgt. We staan ook even diepgaander stil bij twee tools die doorheen het testen en ontwikkelen van de BIOSWITCH Toolbox bij merkeigenaren, niet enkel instrumenteel maar ook noodzakelijk bleken te zijn:
- Het “Build me the value chain”-event
- De Sustainability Assessment Tool
Beiden ontwikkeld door onze consortiumpartner VTT.
De BIOSWITCH-Toolbox in vogelvlucht
De BIOSWITCH-Toolbox werd niet alleen ontwikkeld in nauwe samenwerking met vier Europese ‘flagship’ merkeigenaren (Alpro, Fazer, Nopa Nordic en Grupo La Caña), maar integreert ook (nieuwe) bevindingen uit consumentenbevragingen, bredere feedbackrondes onder merkeigenaren en succesverhalen die opgezet en ontwikkeld zijn binnen de contouren van het project.
Raadpleeg hier de BIOSWITCH-Toolbox
Een eerste bundel ondersteuningstools zijn de zogenaamde ‘learning and awareness tools’. Deze tools richten zich naar merkeigenaren die aan het begin van een mogelijke ‘switch’ naar een biogebaseerde aanpak in producten, verpakkingen en merken staan. Deze tools zijn eerder informatief van aard en willen inzicht brengen in wat de strategische meerwaarde kan zijn van een ‘bioswitch’. Onder deze tools bevinden zich een glossarium, een webinar met concrete getuigenissen van merkeigenaren en een document met de belangrijkste consumenteninzichten.
Voor merkeigenaren die de eerste stappen richting een biogebaseerde transitie hebben gezet, heeft de BIOSWITCH-Toolbox de zogenaamde ‘adoption tools’ in petto. Deze tools ondersteunen bij het opzetten en implementeren van nieuwe waardeketens, alsook de duurzaamheidsimpact-analyse en externe communicatie die daarmee gepaard moet gaan.
Een laatste groep van ondersteuningstools zijn de ‘consolidation tools’, voor merkeigenaren die een biogebaseerde aanpak implementeerden, maar deze nog zouden doorontwikkelen aan de hand van ‘open innovatie’-strategieën en het versterken van interne communicatie. Deze laatste groep van ondersteuningstools integreert daarnaast ook een reeks webinars die dieper ingaan op de sectorspecificiteit van biogebaseerde bedrijfstransities.
Twee tools uitgelicht
“Build me the value chain”-event
Een eerste tool waar we even bij stilstaan, is het “Build me the value chain”-event, dat ontwikkeld werd als een dienstverlening aan merkeigenaren waarbij ondersteuning wordt geboden bij het ‘sourcen’ en matchen van potentieel nieuwe samenwerkingspartners. Daardoor kunnen ze concrete oplossingen aanbieden voor specifieke lacunes in de biobased waardeketens van merkeigenaren. Het ‘sourcen’ van deze partijen kan indien gewenst via het Europese netwerk van de verschillende consortiumpartners georganiseerd worden, en zo bijzondere toegevoegde waarde bieden.
‘Sustainability assessment tool’
Een tweede tool dat niet kan ontbreken wanneer merkeigenaren een biobased aanpak implementeren, is de ‘Sustainability assessment tool’, een simulatietool die de merkeigenaar in staat stelt om de duurzaamheidsimpact van de opname van nieuwe biobased componenten, producten of verpakkingen te vergelijken met de huidige situatie. Concreet, biedt de tool volgende ondersteuning aan:
- Berekening van Life Cycle Analysis (LCA) kernindicatoren (waaronder CO2-voetafdruk)
- Berekening van de CO2-‘handafdruk’ (positieve impact) en vergelijking met andere ontwerpkeuzes
- Het in kaart brengen en modellering van de integrale waardeketen
- Berekening van de geïntegreerde Life-Cycle Costing functionaliteit
Deze tool werd ontwikkeld op basis van partner VTT’s bestaande LCA-tool en wordt aangeboden als een cloud service, die niet enkel levenscyclusanalyse en datacollectie mogelijk maakt, maar ook het delen van LCA-resultaten binnen een netwerk van operatoren, bijvoorbeeld verschillende bedrijven in de waardeketen van een product.
What’ next?
Wil je graag meer weten over de BIOSWITCH-Toolbox en inkijk krijgen in hoe een merkeigenaar als Alpro haar biogebaseerde strategie implementeert, registreer je dan voor de BIOSWITCH Replicatie Workshop op 15 maart.
