SeniorFOOD

Waarom dit project?

De vergrijzende bevolking is wereldwijd een steeds groter wordend probleem met implicaties in vele aspecten van de samenleving. In België was in 2010 17% van de bevolking 65 of ouder, en verwacht wordt dat deze groep ongeveer een kwart van de bevolking zal uitmaken tegen 2060.

Nationaal en internationaal worden strategische en beleidsmatige maatregelen genomen om oplossingen te vinden voor de aankomende problemen. Voeding speelt daarin ook een niet te onderschatten rol. Voeding is immers een belangrijke factor in de algemene gezondheidstoestand, zeker bij een ouder wordende bevolking, en één van de middelen bij uitstek om preventief te werk te gaan. Om de situatie maatschappelijk onder controle te kunnen houden, is het een kwestie van de verouderende bevolking zo lang mogelijk gezond te houden en de nood aan zorg zo lang mogelijk uit te stellen en zo veel mogelijk te beperken. Maar voeding kan uiteraard ook curatief werken, of helpen in het onder controle houden van bepaalde ziektebeelden. Door een gerichte voeding kan daarbij het medicijngebruik en de medische kost naar beneden gebracht worden.

Voor een voedingsbedrijf is het geen evidente zaak om te weten op welke manier ze best inspelen op de groeiende vergrijzing. Aangezien ouderen een steeds aanzienlijker deel uitmaken van hun publiek, is het nochtans de moeite om te kijken of, en hoe ze deze doelgroep kunnen bereiken. Anderzijds hebben ouderen niet alleen afwijkende nutritionele behoeften, ook hun voorkeuren en praktische vereisten voor voedingsmiddelen kunnen anders zijn. Vooraleer over te gaan tot productontwikkeling, is het dus essentieel om te weten of het opportuun is om welbepaalde producten voor deze doelgroep op de markt te brengen, en op welke manier deze dan wel best aangepast worden.

Onderzoek en resultaten

Project SeniorFOOD was een collectieve haalbaarheidsstudie (type VIS-CO), gericht op het achterhalen van de noden, opportuniteiten en hinderpalen voor de voedingsbedrijven die willen inspelen op de vergrijzing.

In deze éénjarige studie werd bestaande info over de karakteristieken van ouderen, en de mogelijkheden voor productaanpassingen verzameld, op een rijtje gezet en geanalyseerd. Meer bepaald werden volgende zaken in kaart gebracht

• Demografische en socio-economische karakterisatie van de doelgroep
• Voorkeuren en medisch-nutritionele en behoeften van ouderen
• Voedingstechnische mogelijkheden en beperkingen voor productaanpassingen

Maar in tegenstelling tot veel andere projecten, die ofwel ‘ouderen’ als één grote groep beschouwen en daarbij vaak verschillende problematieken door elkaar halen, ofwel zich volledig focussen op één welbepaalde, relatief kleine subgroep, werd in dit project een indeling gemaakt in een aantal categorieën met vergelijkbare voedingsbehoeften. En omdat leeftijd niet altijd een goede indicatie is voor voedingsbehoeften, werd in het project besloten om een indeling te maken tussen ouderen op basis van hun medische toestand, met daaraan gerelateerd hun graad van zelfredzaamheid en mogelijkheden met betrekking tot de aankoop, bereiding en consumptie van voedsel. In welke categorie de ouderen vallen bepaalt dan het aankoopkanaal van hun voeding, geeft ook een grove indicatie van hun nutritionele noden, en hangt zelfs voor een deel samen met hun voedingsgewoonten. In het project hebben we een onderscheid gemaakt tussen vier categorieën van ouderen, die we ook kwalitatief bevroegen over hun prioriteiten, houding ten opzichte van aangepaste voeding, etc…

De belangrijkste conclusies voor deze vier categorieën van ouderen kan u alvast bekijken in dit filmpje, of lezen in dit artikel.

Alle gedetailleerde bevindingen over de socio-deografische toestand van de ouderen, de voorkeuren en medisch-nutritionele toestand en behoeften, en de mogelijkheden voor productaanpassingen werden samengebracht in een rapport (inventaris). Daarnaast werden de opportuniteiten voor voedingsbedrijven uitgetekend in twee roadmaps:

• Een roadmap die de belangrijkste en meest haalbare mogelijkheden voor nieuwe producten blootlegt per productcategorie (bakkerijproducten, vleesproducten, soepen, bereide maaltijden, sauzen en boterhamsalades, …) en
• Een roadmap die de belangrijkste opportuniteiten (en verdere onderzoeksnoden) blootlegt voor de vier categorieën van ouderen.

Projectpartners

Flanders’ FOOD beheert en coördineerde het project. De uitvoering was in handen van:

• KU Leuven, Departement Microbiële en Moleculaire Systemen, Lab4Food – Johan Claes
• KULeuven, Departement Klinische en Experimentele Geneeskunde, Afdeling Klinische en Experimentele Endocrinologie – Christophe Matthys
• Thomas More, Groep Gezondheid en Welzijn, Cebud - Hilde Boeckx en Berenice Storms

Aanschaffen van de resultaten

Het project is afgelopen sinds 28/02/2015, maar het rapport met de bevindingen en de roadmaps kunnen wel nog besteld worden. Bij de bestelling van het rapport kan er ook een persoonlijke toelichting worden gegeven door de verantwoordelijke projectmanager (Charlotte Boone). De prijs hiervan is afhankelijk van de deelnameprijs voor een project, de ouderdom van de resultaten en de grootte (aantal werknemers) van het bedrijf. Voor meer info en/of een bestelling, neemt u best contact op met de projectbeheerder.