Innovatie: Hoe pak je dat aan? Welke tools zijn er om je innovatieproces te structureren?

De innovatiefilosofie

De meest bekende methodologieën zijn agile development, design thinking en de lean start-up methodologie. Deze methodes hebben 2 zaken gemeenschappelijk.

• Ten eerste wordt de eindklant of eindgebruiker steeds centraal geplaatst.
• Ten tweede wordt er met korte experimenten gewerkt om de beslissingen die genomen worden in een innovatieproces voortdurend af te toetsen bij de eindgebruiker.

Via deze experimenten wordt snel bepaald waar tijd en middelen op ingezet moet worden. Volgens de lean start-up methodologie bestaat een experiment uit 3 fasen:

1. Build: Er wordt iets “gebouwd” waarop de eindgebruiker van het product feedback kan geven. Het kan zijn dat er effectief iets geproduceerd wordt, maar het kan evengoed om een schets, een prototype, een verpakking, een beschrijving van een idee een fake website, een promofilmpje,… gaan;
2. Measure: De feedback van de markt wordt gecapteerd en gemeten;
3. Learn: Het experiment wordt geëvalueerd. Bij positieve feedback kan er naar de volgende stap in het innovatieproces gegaan worden of kan het product op de markt gebracht worden. Bij negatieve feedback wordt het product bijgestuurd.

Canvassen: Tools om je innovatieproces te structureren.

 Wat? Canvas = een visuele template die je kan helpen om een structureel overzicht van je innovatieproces te verkrijgen, zoiets alseen foto van een idee of business.

 Doel? Canvassen worden gebruikt om bestaande business modellen weer te geven of een nieuw business modellen te ontwikkelen.

 Voorbeeld? Business model canvas van Osterwalder.

 Voordeel? Een canvas geeft een gestructureerd overzicht van een business of idee. Daarnaast zijn canvassen handig om de verschillende assumpties die getest moeten worden vooraleer een idee gelanceerd kan worden in een logische volgorde te valideren.

 Het business model canvas bestaat bijvoorbeeld uit drie grote delen. Het is zowel belangrijk om de desirability, feasibility als viability van een idee in kaart te brengen.

Validatietools: Tools om je gestructureerd idee te valideren.

Wanneer je je idee gestructureerd hebt, met behulp van een canvas moet je dit vervolgens gaan aftoetsen bij de je potentiële klanten. Globaal gezien zijn er twee manieren om je ideeën te testen bij klanten: kwalitatief en kwantitatief onderzoek.

• Kwalitatief onderzoek: Bij kwalitatief onderzoek wil je de gebruiker van je product of dienst vooral heel goed begrijpen. Je hebt hiervoor typisch 5-30 diepgaande gesprekken met je doelgroep. Bij kwalitatief onderzoek verzamel je als het ware informatie om assumpties te kunnen opstellen.
• Bij kwantitatief onderzoek daarentegen wil je assumpties die je opgesteld hebt voornamelijk valideren. Hoe reageren grotere groepen mensen op een voorstel? Kan je een door de markt gesteunde beslissing nemen?

Tools voor kwalitatief onderzoek

Voor kwalitatief onderzoek wordt er meestal gebruik gemaakt van interviews of focusgroepen. Je kan heel veel van je klanten leren door op een goede manier het gesprek met hen aan te gaan. Dit is de reden waarom Flanders’ Food zeer veel belang hecht aan het afnemen van 1-op-1 interviews. Daarenboven heeft Flanders’ Food eigen tools ontwikkeld om de belangen van alle stakeholders in de keten in kaart te brengen: De Wit Blad methode. Er wordt vertrokken van een wit blad en samen met de verschillende stakeholders in de keten worden de voornaamste innovatiedoelen in kaart gebracht. Eens het lange termijndoel duidelijk is, worden de voornaamste drempels voor innovatie aangeduid. Ten slotte wordt er aan de hand van het – niet meer helemaal - witte blad besproken waar de verschillende actoren: budget, partnerships en onderzoek willen inzetten om de uitdagingen te overwinnen. Dit zijn precies de plaatsen waar er marktgedreven projectgeneratie mogelijk is.

Tools voor kwantitatief onderzoek

Om kwantitatief onderzoek te doen bestaan er vele surveytools. Voorbeelden zijn Google Forms, Typeform, Survey Monkey,... Vaak bestaat er van deze tools een gratis versie. De grote uitdagingen is hier dat je enerzijds zelf eindklanten moet gaan verzamelen om feedback te geven. Anderzijds is het cruciaal dat deze eindklanten objectief zijn en dat het onderzoek op een (wetenschappelijk) correcte manier wordt opgezet en geanalyseerd. Marktonderzoekbureaus kunnen vaak helpen bij het opzetten en analyseren van experimenten. De uitdaging hier is om het marktonderzoeksproces voldoende snel en goedkoop te houden zodat assumpties ook effectief “agile” getoetst kunnen worden. Hier speelt de Belgische scale up Buffl handig op in. Zij hebben een platform gebouwd dat je op een intuïtieve manier begeleid naar juiste vraagstelling, vertrekkend van de assumpties die je hebt ingevuld op een canvas. Daarna kan je op enkele minuten tijd honderden eindklanten bevragen en de feedback intuitief analyseren.

Innovation management tools: Een gebalanceerd innovatieportfolio opbouwen

Wanneer je als bedrijf verschillende innovatieprojecten tegelijk lopen hebt, wordt het belangrijk om een gediversifieerd innovatieportfolio op te bouwen. Een model dat hierbij kan helpen is het Three Horizons of Growth model ontwikkeld door McKinsey.

Er zijn 3 type innovaties:

• Horizon 1: Innovaties die focussen op de huidige sterktes van je bedrijf. Typisch gaat het bijvoorbeeld om het verbeteren van het productieproces of het verhogen van de marges. Dit type innovaties zijn het minst riskant en de investeringen worden naar alle waarschijnlijkheid terugverdiend in de nabije toekomst. Het gevaar van enkel op type 1 innovaties in te zetten is dat je vertrekt vanuit je eigen producten en diensten en niet vanuit de noden van de markt. Hierdoor dreig je belangrijke trends en evoluties in de markt te missen. Het gevolg kan zijn dat - ook belangrijke spelers – plots volledig uit de markt geconcurreerd worden. Het bekendste voorbeeld hiervan is waarschijnlijk Nokia, dat de smartphonerevolutie aanvankelijk volledig miste.
• Dit is de reden om in te zetten op Horizon 3. Het ontwikkelen van nieuwe diensten voor nieuwe markten. Zo kan je je als bedrijf als het ware voorbereiden op de trends van de toekomst. Innovatieprojecten die zich richten op de toekomst zijn echter een stuk riskanter en vereisen typisch meer uitgebreide R&D en een experimenteerbudget.
• Om het gat van horizon 1 naar horizon 3 te overbruggen, kan je investeren in Horizon 2 innovaties. Dit zijn innovaties waarbij je nieuwe markten gaat ontdekken met bestaande producten (bv. nieuwe doelgroep aanspreken of internationaliseren) of nieuwe producten gaat lanceren in markten waar je vertrouwd mee bent.

Een vuistregel hier is dat je als bedrijf 70 % van je budget inzet op Horizon 1 innovatie, 20 % op Horizon 2 innovatie en 10 % op Horizon 3 innovatie.

Interesse in een eigen co-creatiesessie?

Flanders’ Food heeft dit jaar een co-creatietoolbox ontwikkeld in het kader van het project Codesign Aliment, dat specifiek gericht is op de voedingsindustrie. Hiermee wil men de voedingsbedrijven ondersteunen en hen op een zelfstandige manier met innovatie aan de slag laten gaan. Meer informatie over deze toolbox kan je terugvinden op https://www.codesign-aliment.eu/nl/tools.

Zou u graag, met onze ondersteuning, uw eigen co-creatiesessie organiseren? Neem dan contact op met Bianca Lefevere.

Tot slot nog enkele must reads over innovatie:

• Crossing the chasm
• The Innovators’ Dilemma
• The Lean Startup
• The lean product playbook
• Start with why
• The MOM-test
• The Focus Framework
• The Corporate startup
• Running Lean
• Sprint