Microalgen zijn fotosynthetische micro-organismen die diverse types antioxidanten produceren om zich te beschermen tegen reactieve zuurstof species die o.a. gevormd worden tijdens de fotosynthese. Deze antioxidanten omvatten, naast specifieke enzymen, carotenoïden, tocoferolen en (poly)fenolen. Onderzoek van Goiris et al. (2012) en een beperkt aantal recente studies hebben aangetoond dat diverse microalgen sterke antioxidant activiteit vertonen. Het potentieel van carotenoïden uit microalgen als antioxidanten is welbekend. Zo is het gebruik van carotenoïden uit micro-algen voor voedingstoepassingen toegelaten voor beta-caroteen uit Dunaliella en astaxanthine uit Haematococcus. Over andere antioxidanten, zoals (poly)fenolen uit microalgen is echter veel minder gekend.
Antioxidanten worden in eerste instantie aangewend in levensmiddelen om de oxidatieve stabiliteit te garanderen, een belangrijk kwaliteitscriterium van voedingsmiddelen in het algemeen en vetrijke producten in het bijzonder. Hiervoor zijn er zeer afdoende synthetische antioxidanten (bv. BHT, BHA,…) op de markt. De moderne consument staat echter sceptisch tegenover het gebruik van deze producten, waardoor de levensmiddelenindustrie reeds geruime tijd op zoek gaat naar natuurlijke alternatieven. Voorbeelden van geslaagde natuurlijke producten zijn extracten van druivenpitten, groene thee, rozemarijn, e.a. Naast extracten van hogere planten wordt recent ook aandacht gevestigd op micro-algen als mogelijke bron van antioxidanten. Zo toonde onderzoek in Vlaanderen (door KU Leuven/KAHO Sint-Lieven) aan dat microalgen, althans in vitro, een veelbelovende alternatieve bron van antioxidanten vormen. In het komend Flanders’ FOOD project PRESERVALG zullen antioxidantfracties van microalgen verder ontwikkeld worden voor toepassingen in reële voedingsmatrices om vetoxidatie effectief tegen te gaan en om zo de houdbaarheid van hun producten te verbeteren.
Antioxidanten uit microalgen bieden bovendien gezondheidsbevorderende eigenschappen: bijvoorbeeld:
- Het potentieel van fucoxanthine in de strijd tegen obesitas (Maeda et al., 2005);
- astaxanthine voor bescherming van ogen tegen licht-geïnduceerde degeneratie (Guerin et al., 2003) en voor een gezonde huid en gewrichten (nutraingredients.com, 15 maart 2013);
- lutheine and zeaxanthine in de bescherming tegen oog- en huidziektes (nutraingredients.com, 27 maart 2013)
- Alloxanthine en diatoxanthine zouden anti-inflammatoire eigenschappen hebben.
Naast hoge antioxidant activiteit hebben microalgen ook een hoge nutritionele waarde (cf. bepaalde vitaminen, gunstige aminozuursamenstelling van de eiwitfractie), waardoor ze veel potentieel bieden voor toepassing in voeders en voeding.
Kortom, micro-algen bieden veel perspectieven om de kwaliteit en bewaarbaarheid van onze levensmiddelen te verbeteren.
Referenties
- Goiris et al. Antioxidant potential of microalgae in relation to their phenolic and carotenoid content. Journal of Applied Phycology 2012, 24, 1477–1486.
- Maeda et al. Fucoxanthin from edible seaweed, Undaria pinnatifida, shows antiobesity effect through UCP1 expression in white adipose tissues. Biochemical and biophysical research communications 2005, 332, 392–7
- Guerin et al. Haematococcus astaxanthin: applications for human health and nutrition. Trends in biotechnology 2003, 21, 210–6.)
- Astaxanthin: still red hot or cooling off?, nutraingredients.com, 15 maart 2103
- Lutein, zeaxanthin plus omega-3 shows benefits for AMD sufferers, nutraingredients.com, 27 maart 2013
