De chemische en nutritionele inhoud van autotrofe micro-algen werd onder de loep genomen in een aantal Flanders’ FOOD-projecten i.s.m. de KULAK. Zijn deze organismen onze toekomstige bron voor de essentiële omega-3-vetzuren? Noteer alvast 1 oktober 2013 voor de studiedag omtrent dit thema met o.a. een toelichting van de projectresultaten. Hier alvast een overzicht.
Omega-3 zijn topvetten
Het is belangrijk een onderscheid te maken tussen korte keten, met name alfa-linoleenzuur (C18:3 omega-3 ALA) en de langere keten vetzuren (n-3 LC-PUFA), met name eicosapentaeenzuur (EPA, C20:5 n-3) en docosahexaeenzuur (DHA, C22:6 n-3). Bronnen van ALA zijn lijnzaad, koolzaad (canola), sojaboon, walnoot e.d. terwijl visoliën en microalgen bronnen zijn van EPA en DHA. De omzetting van ALA tot EPA en DHA in het menselijk lichaam is eerder beperkt waardoor de rechtstreekse inname van deze n-3 LC-PUFA van groot belang is.
Het zijn immers voornamelijk deze laatste, namelijk EPA en DHA, die zorgen voor de gezondheidsvoordelen in het menselijk lichaam. Enkele van de vele gezondheidseffecten voor hart en hoofd las u in eerder verschenen artikels Topvetten: omega-3 voor topsportvoeding, Omega-3-vetzuren voor ADHD kinderen. De gemiddelde aanbevolen opname aan deze vetzuren schommelt rond de 250 mg/dag (dit is een minimum, vele landen stellen een hogere norm). Echter in de meeste Westerse landen wordt niet voldaan aan deze aanbeveling waardoor het interessant wordt om levensmiddelen te gaan aanrijken met deze vetzuren.
Eieren aangerijkt met omega-3-vetzuren
Vanuit het oogpunt om levensmiddelen te gaan aanrijken met n-3 LC-PUFA vormen eieren een zeer geschikt product. Eieren maken integraal deel uit van ons voedingspatroon en daarnaast kan het gehalte aan PUFA in de eidooier beïnvloed worden via het voeder van de leghennen. Een traditionele n-3 PUFA bron die gesupplementeerd wordt aan het voeder van leghennen is lijnzaad, als bron van ALA. Supplementatie van lijnzaad zorgt voornamelijk voor een toename van het ALA-gehalte in de dooier. De toename aan EPA en DHA, waar de meeste gezondheidsvoordelen aan gerelateerd worden, is eerder beperkt. Dit omwille van de eerder beperkte conversie van ALA tot EPA en DHA in de leghen. De belangrijkste commercieel beschikbare bron van n-3 LC-PUFA voor toevoeging aan het voeder van leghennen is visolie. Supplementatie van visolie zorgt voor een duidelijke aanrijking aan EPA maar voornamelijk DHA in de eidooier. Maar, omwille van smaakafwijkingen (vanaf 1.5% visolie supplementatie), de beperkte visvoorraad en de aanwezigheid van contaminanten (PCB’s en dioxinen) is het noodzakelijk om op zoek te gaan naar mogelijke alternatieven om het n-3 LC-PUFA gehalte in de eidooier te verhogen. Microalgen bieden hier een mogelijke oplossing, daar de n-3 LC-PUFA in visolie initieel afkomstig zijn uit microalgen. Uit de literatuur is gebleken dat voornamelijk de heterotrofe microalgen, rijk aan DHA en bekomen door fermentatieprocessen, gesupplementeerd worden aan het voeder van leghennen. Hierbij wordt, net als bij visolie, voornamelijk een toename aan DHA waargenomen in de dooier. Naast heterotrofe microalgen kunnen ook autotrofe microalgen, die hun biomassa produceren door middel van licht en CO2, gesupplementeerd worden aan het voeder van leghennen.
Uit de resultaten van OMEGA-EI bekomen bij de vergelijking van de verschillende n-3 PUFA bronnen gesupplementeerd aan het voeder van de leghennen, kon afgeleid worden dat visolie aanleiding gaf tot de hoogste n-3 LC-PUFA aanrijkingsefficiëntie in de eidooier, waarschijnlijk omwille van de hogere biobeschikbaarheid van n-3 PUFA in visolie in vergelijking met de andere n-3 PUFA bronnen.
Uit dit onderzoek is gebleken dat microalgen zeker een potentieel bieden om eieren te gaan aanrijken met n-3 LC-PUFA. Bovendien kunnen ook nutritioneel interessante carotenoïden van de microalgen getransfereerd worden naar de eidooier. Bovendien werd de smaak (en geur) van de zachtgekookte eieren aangerijkt met microalgen geapprecieerd door het smaakpanel : een sterkere ‘ei’-smaak werd waargenomen. Positief in het idee dat de consument in eerste instantie voor extra smaakvolle producten kiest.
Alternatieven voor visolie
In het project OMEGA-OIL werden de (fysico)chemische, nutritionele en andere intrinsieke eigenschappen vergeleken van enerzijds verschillende commercieel beschikbare LC-PUFA preparaten (visolie, tonijnolie, krill olie, levertraanolie, echiumolie en DSM Life’s DHA olie) en anderzijds LC-PUFA rijke olie uit autotroof gekweekte microalgen. De soorten die het hoogste gehalte aan EPA en/of DHA bevatten zijn: Isochrysis (DHA), Nannochloropsis(EPA), Pavlova (EPA en DHA), Phaeodactylum (EPA) en Thalassiosira (EPA). Om aan de dagelijks aanbevolen hoeveelheid van 250 mg EPA+DHA te voldoen, dient er, met uitzondering van Isochrysis tussen de 1,3 en 2,3 g olie
ingenomen te worden. Deze gehalten zijn te vergelijken met de dagelijkse dosissen van de verschillende commerciële oliën die variëren tussen de 0,6 en 1,2 g/dag, behalve voor echium
en levertraanolie. Uit de resultaten van de oxidatieve stabiliteit bleek dat krill olie en olie van autotrofe algen duidelijker stabieler zijn (rijk aan antioxidanten) dan olie van heterotrofe algen en zeker dan vis- en tonijnolie, wat dus een duidelijke meerwaarde kan bieden voor de autotrofe algenoliën. Betreft biobeschikbaarheid kon uit een literatuurstudie voorzichtig het besluit geformuleerd worden dat ethylesters een trend tot een lagere biobeschikbaarheid en fosfolipiden tot een hogere biobeschikbaarheid vertonen. Dit laatste is zeker interessant naar autotrofe microalgenolie toe, aangezien deze naast neutrale lipiden ook veel fosfo- en glycolipiden bevatten, weliswaar afhankelijk van het gekozen extractiesolvent.
Natuurlijke antioxidanten uit microalgen zijn meer dan antioxidant
Microalgen zijn een veelbelovende alternatieve bron van antioxidanten. Bovendien zouden verschillende van deze antioxidanten gezondheidsbevorderende eigenschappen hebben. Lees meer in een eerder verschenen STW : Natuurlijke antioxidanten uit microalgen zijn meer dan antioxidant
