Roadmap in de kijker: Eco-productie

Wat moeten we exact verstaan onder Eco-productie?

"Eco-productie is het streven naar een voedingsfabriek van de toekomst waarin de productie zo ecologisch mogelijk gebeurt. Een fabriek die de benodigde grondstoffen, energie en water zo efficiënt mogelijk inzet. Eco-productie is dan ook één van de zeven transformaties van de voedingsfabriek van de toekomst. Omwille van de toenemende relevantie van Eco-productie voor de Vlaamse voedingsbedrijven beslisten we recent om deze roadmap op te starten."

Wat is de doelstelling van deze roadmap en met welke visie willen jullie dit op lange termijn aanpakken?

"Enerzijds komen de doelstellingen van bovenaf: zowel nationale als Europese overheden zijn ambitieus om een duurzamere voedselproductie te stimuleren. Zo willen ze dat tegen 2040 al het industrieel afvalwater hergebruikt wordt en dat Europa tegen 2050 klimaatneutraal is. Die doelstellingen resulteren ook in concrete acties en verwachtingen voor de voedingsbedrijven. Anderzijds neemt de vraag ook toe vanuit de voedingsbedrijven om in te zetten op Eco-productie. Zo is er de klimaatproblematiek – het scheelde afgelopen zomer bitter weinig of er waren restricties gekomen op het watergebruik – en ook de stijgende energieprijzen wakkeren de ernst van energiezuiniger produceren aan. Een langetermijndoel van de groene transitie is er dus al, maar de invulling en de weg ernaar toe is een traject dat we samen met de bedrijven, academici en andere partners nog gaan doorlopen."

Je legt duidelijk de link tussen eco-productie en de voedingsfabriek. Zullen jullie dan ook voornamelijk focussen op de mogelijkheden binnen de fabrieksmuren van een bedrijf?

"Het klopt dat eco-productie bedoeld is om een voedingsfabriek zo efficiënt mogelijk te maken, maar een cruciaal aspect hierin is de samenwerking binnen de waardeketen of met nieuwe partners. Als we bijvoorbeeld kijken naar voedselverlies, dan zien we dat de voedingsfabrieken vandaag de dag steeds efficiënter hun grondstoffen gaan inzetten om een maximaal toegevoegde waarde te creëren. Willen we daar nog een stap verder in gaan, dan moet je focussen op de ganse waardeketen en hoe die keten samenwerkt om waardecreatie te maximaliseren. Hetzelfde geldt eigenlijk voor water en energie. In het geval van water kan er dan gekeken worden of laag kwalitatief water van een bepaald bedrijf eventueel uitgewisseld kan worden met naburige bedrijven die wel met water van die kwaliteit aan de slag kunnen. Voor energie gaat het dan eerder over samenwerkingen tussen bedrijven omtrent bijvoorbeeld energiedelen of energiebuffering."

Tenslotte, welke verwezenlijkingen en projecten kunnen al gelinkt worden aan de roadmap eco-productie?

"Ondanks de recente opstart van deze roadmap zijn er toch al enkele projecten die we hierin kunnen kaderen. Zo is er het project Sucr’eau, waarin men het blancheerwater uit de tweede blancheerstap van de aardappelverwerking recupereert om zowel het water te hergebruiken, maar ook de mogelijkheid ziet om suikers en energie te recupereren. Daarnaast werd in het project Smart WaterUse de Waterbarometer tool ontwikkeld die toelaat om bedrijven hun eigen waterbeheer in kaart te brengen, alsook een ruimtelijke analyse uit te voeren die nagaat of buren eventueel een bron van water hebben waar bedrijven mee aan de slag kunnen. Door de huidige energiecrisis is er tenslotte ook een vraag vanuit de bakkerijsector om over te schakelen op elektrificatie voor het verwarmen van hun ovens. Dit thema, samen met de zoektocht naar alternatieve technologieën voor het invullen van warmte- of koelvraag van de voedingsindustrie, willen we aan bod laten komen in het toekomstige project Rethink Energy 4 Food, waaraan momenteel volop wordt gewerkt. Kortom, projecten die stuk voor stuk inspelen op ecologisch relevante thema’s."