Dit voorjaar organiseerde Flanders’ FOOD een opleidingsreeks bestaande uit drie sessies die elk een ander aspect van voedselveiligheid onder de loep nam. Blik samen met ons terug en ontdek de belangrijkste inzichten.
Elke schakel van de voedselketen speelt een cruciale rol in het borgen van de voedselveiligheid door ervoor te zorgen dat onze voeding vrij blijft van schadelijke stoffen en ziekteverwekkers. Deze opleiding richtte zich tot voedingsproducerende bedrijven en in het bijzonder tot hun kwaliteitsmedewerkers en productontwikkelaars. Daarnaast verwelkomden we ook verschillende leveranciers van kwaliteitsdiensten.
Microbiologie op de werkvloer van de voedingsproducent
In de eerste sessie, die plaatsvond op 7 mei, lag de focus voornamelijk op microbiologische uitdagingen. Laurent Delhalle van Realco vertelde ons over de voordelen van enzymatische reiniging van biofilmen. Tijdens een workshop maakten de deelnemers kennis met een nieuwe dienst van UGent, waarbij de inactivatie van voedselpathogenen tijdens industriële hittebehandelingen kan worden gevalideerd met behulp van surrogaatstammen. Daarnaast werden de wettelijke verplichtingen rondom houdbaarheidstesten en Listeria monocytogenes challenge tests toegelicht door Normec Foodcare. ILVO stelde nieuwe technologieën voor die volop in ontwikkeling zijn, zoals Nanopore whole genome DNA-sequentie analyses en surface imprinted polymer biosensoren voor voedselpathogenen.
Voedselveiligheidsaspecten van nieuwe voedselbronnen
De tweede sessie op 31 mei richtte zich op de voedselveiligheidsaspecten van nieuwe voedselbronnen en de diversificatie van eiwitten. Geert Van Royen (ILVO - Food Pilot) schetste het algemene kader, waarna Els Van Pamel (ILVO) ons meenam naar de minder bekende chemische risico’s van alternatieve eiwitbronnen binnen het hele agrovoedselsysteem, van veld tot vork. Christof Van Poucke (ILVO) belichtte de allergeniciteit van deze alternatieve eiwitbronnen en we leerden dat verwerking een positieve impact kan hebben door het afbreken van de allergene delen van het eiwit (epitoop). Sarah De Saeger (UGent) gaf een lezing over mycotoxinen en deelde praktische verwerkingstips om hun aanwezigheid in voeding te verminderen. Vervolgens demonstreerde haar collega Maria Agustina Pavicich een risicobeoordelingstoolkit aan de hand van een mycotoxinevoorbeeld. Frank Devlieghere (UGent) wees de deelnemers op het risico van de verhoogde blootstelling aan Bacillus cereus als gevolg van de verschuiving naar alternatieve eiwitbronnen. Daarnaast lichtte Isabelle Laquire (FOD Volksgezondheid) de Novel Food-wetgeving toe en namen we een kijkje binnenin de Food Pilot.
Chemische voedselveiligheidsrisico’s onder de loep
Op 20 juni stonden de chemische voedselveiligheidsrisico’s centraal en kregen de deelnemers een rondleiding in een commercieel chemisch voedingslaboratorium. De dag begon met een helder overzicht van de Europese voedselveiligheidswetgeving en de initiatieven om deze toepasbaar te maken binnen een complex circulair voedselsysteem, gepresenteerd door Joris Van Loco van Sciensano. Uit de presentatie van Laure Joly, eveneens van Sciensano, bleken PFAS alomtegenwoordig in Belgische levensmiddelen, maar rekening houdend met de blootstellling via de voeding stellen zich geen zorgwekkende gezondheidsheidriscico’s voor de Belgische populatie. Marc De Loose (ILVO) behandelde de problematiek van voedselallergenen aan de hand van een systeemmap en benadrukte hoe cruciaal gedetailleerde informatie is voor patiënten met voedselallergieën om een voor hen passend dieet samen te kunnen stellen. Er werd ook toegelicht hoe analyserapporten van gewasbeschermingsmiddelen en contaminanten moeten worden geïnterpreteerd en hoe deze af te toetsen aan wettelijke en bovenwettelijke normen (Normec Foodcare). An Vermeulen (UGent) gaf een presentatie over minerale oliën, waarbij ze mogelijke besmettingsbronnen besprak en een aantal oplossingen aanreikte. Sofie Thijs (UHasselt) sloot de dag af met een uitleg over het potentieel van plant-endofyten om de opname van cadmium in spinazie te verminderen.
Tijdens deze drie opleidingssessies ging er ook veel aandacht naar de voedselveiligheidsuitdagingen van morgen, waarbij het FAO-rapport Thinking about the future of food safety een rode draad vormde. Kwaliteits- en R&D medewerkers van voedingsbedrijven, dienstverleners en onderzoekers brainstormden over de noden van de verschillende actoren in de voedingsindustrie om de voedselveiligheid te kunnen waarborgen. Samen concludeerden we dat het menswetenschappelijk aspect voor het creëren van een positieve voedselveiligheidscultuur en positieve communicatie naar klant en consument de nodige aandacht vraagt en dat deze sterk gelinkt is met het opleiden van werknemers en consumenten over verschillende aspecten gerelateerd aan voedselproductie en -verwerking.
